Δευτέρα 5 Νοεμβρίου 2012

ΕΛΑΤΕ ΝΑ ΕΠΑΝΑΠΑΤΡΙΣΟΥΜΕ ΤΗΝ ΕΛΠΙΔΑ…

Ομιλία του Πρέσβη Δρ. Αλέξη Αλεξανδρή, κατά την εκδήλωση τίμησης του κ. Λάκη Βίγκα από την Οι.Ομ.Κω.
Ελάτε να επαναπατρίσουμε την ελπίδα.
Το όραμα του Λάκη Βίγκα για την ανασύσταση της Ρωμιοσύνης της Πόλης.

Κατά την διάρκεια της πενταετούς μου θητείας στην Κωνσταντινούπολη, επέλεξα να μην εγκλωβιστώ στην λογική του εκπροσώπου της μητέρας πατρίδας, αλλά να συμπεριφερθώ ως ένας Γενικός Πρόξενος, πρόθυμος να συνδράμει στις πρωτοβουλίες και δράσεις του Ελληνισμού της Πόλης, που άρχισαν να αναπτύσσονται στο μεταβαλλόμενο πολιτικό σκηνικό της Τουρκίας, την περίοδο 2003 – 2008.

Έχοντας από πρώτο χέρι γνώση, του εγγενούς δυναμισμού και της δημιουργικότητας των Κωνσταντινουπολιτών, αποφάσισα να επενδύσω σε κείνη την μερίδα των Ομογενών που αφενός παρέμεναν αφοσιωμένοι στον θεσμό του Οικουμενικού Πατριαρχείου και στις ελληνορθόδοξες Πολίτικες παραδόσεις, αλλά συνάμα επιζητούσαν τον εκσυγχρονισμό και τον εκδημοκρατισμό της συλλογικής λειτουργίας της μειονότητας σαν ξεχωριστή εθνοθρησκευτική οντότητα, όχι μόνο εντός της ευρύτερης τουρκικής κοινωνίας, αλλά και πλατύτερα στο πλαίσιο του Οικουμενικού Ελληνισμού. Η στάση μου αυτή παρείχε την δυνατότητα, αγαστής, ειλικρινούς και αμφίδρομης συνεργασίας με σειρά νέων ανθρώπων της μειονότητας, οι οποίοι αναζητούσαν διακαώς την αναδιοργάνωση και ανάταση των διοικητικών δομών και κατ’ επέκταση της συνολικής δράσης της ελληνορθόδοξης κοινότητας. Οι ομογενείς αυτοί δεν διακατέχονταν από ηττοπάθεια ή μοιραλατρία, αλλά ήταν άτομα που πίστευαν και συνεχίζουν να είναι πεπεισμένοι ότι η Ρωμιοσύνη έχει μέλλον στην Πόλη. Είναι άνθρωποι που στηρίζονται στις δικές τους δυνάμεις και στην δική τους στρατηγική.

Μεταξύ των εκλεκτών αυτών Ρωμιών, ξεχωριστή θέση είχε και συνεχίζει να έχει για μένα, ο συμπολίτης μας Λάκης Βίγκας. Ένας καλλιεργημένος και πολιτισμένος άνθρωπος, επιχειρηματίας, έντιμος, γλωσσομαθής, αλλά πάνω απ’ όλα ένας άνθρωπος με παιδεία και ανατροφή. Οικογενειάρχης από τους καλύτερους, που μαζί με την σύζυγο του Τζούλη και τα εξαιρετικά τους παιδιά αποτελούν πρότυπο της σύγχρονης Ρωμέϊκης οικογένειας. Επειδή όμως γνωρίζω πόσο ταπεινόφρων και συνετός είναι ο Λάκης, θα προσπαθήσω να αποφύγω τα εγκωμιαστικά σχόλια για το πρόσωπο του, που απερίφραστα του αξίζουν και θα επικεντρώσω την σύντομη παρέμβαση μου στο να περιγράψω το όραμα και τους στόχους του για την ανασύσταση της Ρωμέϊκης κοινότητας, μέσα από ενδεικτικές αναφορές σε διάφορες ομιλίες του, τα τελευταία χρόνια.

Στο συνέδριο ορόσημο των απανταχού Κωνσταντινουπολιτών, με τίτλο «Συνάντηση στην Πόλη. Το παρόν και το μέλλον», που διοργάνωσε το 2006 ο Σύνδεσμος Αποφοίτων Ζωγραφείου, ο Λάκης Βίγκας ανέπτυξε την νέα πορεία που οραματίζεται για την Ρωμιοσύνη, τονίζοντας: «…Θέλουμε να αγωνιστούμε για την λειτουργικότητα και τον εκσυγχρονισμό της διοίκησης των ιδρυμάτων μας, για τον περιορισμό των δαπανών και την βελτίωση της οικονομικής διαχείρισης, ώστε να πετύχουμε την ανοικοδόμηση ή αναπαλαίωση των κοινοτήτων μας, των κοινοτικών μας ακινήτων, για την επιμόρφωση και ενθάρρυνση της νεολαίας μας, για τις σπουδές της και τον επαγγελματικό της προσανατολισμό». Και καταλήγοντας εξέφρασε την αισιοδοξία του για το μέλλον λέγοντας: «…Υπάρχει μια νέα γενιά που παραμένει εδώ στην Πόλη. Είναι προσαρμοσμένη στις καθημερινές συνθήκες της ζωής και ενταγμένη στην κοινωνία και στα εμπορικά δεδομένα της Πόλης. Αυτοί οι νέοι θα ενισχυθούν με την έλευση άλλων από την Ελλάδα, την Κύπρο, τις ΗΠΑ και θα είναι οι δυναμικοί παράγοντες του μέλλοντος».
Μέσα σε αυτές τις λίγες λιτές γραμμές λόγου, αν και με πολλά μηνύματα, ο Λάκης Βίγκας αποτυπώνει, τους κύριους συντελεστές και τα εργαλεία, με τα οποία φρονεί ότι θα συντελεστεί η αναδιοργάνωση της ελληνικής μειονότητας της Πόλης. Η ενσωμάτωση στην ευρύτερη κοινωνία, της νέας γενιάς των Ρωμιών, η ορθολογικότερη αξιοποίηση της σημαντικής ακίνητης περιουσίας της Κοινότητας, η διαχείριση της με κριτήρια διαφάνειας και δημοκρατικότητας και τέλος η πληθυσμιακή ενίσχυση της Ομογένειας με νέο αίμα από τον απανταχού Ελληνισμό, είναι ορισμένα και τα κυριότερα στοιχεία αυτής της φόρμουλας την οποία έχει στο μυαλό του.

Αυτά ειπώθηκαν το 2006 και έκτοτε έχουν γίνει σοβαρά βήματα για την υλοποίηση των στόχων αυτών. Με πρωτοβουλία της κοινότητας του Αγίου Νικολάου Νιχωρίου, στέλεχος της οποίας ήταν τότε ο Λάκης Βίγκας, προκηρύχθηκαν εκλογές πρώτα σε αυτή την ενορία και μετά σε περισσότερες και αναδείχθηκαν νέα διοικητικά συμβούλια, με διαφορετικό ηθικό κώδικα συμπεριφοράς, στην διαχείριση των ενοριών και των κοινοτικών ιδρυμάτων. Δεν θα ξεχάσω το αίσθημα αισιοδοξίας που με κυριάρχησε όταν στον αυλόγυρο της εκκλησίας του Αγίου Νικολάου Νιχωρίου, η νέα Διοίκηση προέβη στην παρουσίαση της δραστηριότητας και του οικονομικού απολογισμού της εν λόγω κοινότητας, παρουσία του Παναγιωτάτου, αλλά και μεγάλου πλήθους, μεταξύ των οποίων και ο ομιλών.
Έκτοτε η συντριπτική πλειοψηφία των κοινοτήτων και ιδρυμάτων, δυστυχώς με ολιγοστές αλλά ηχηρές εξαιρέσεις, ακολούθησαν τα βήματα της πρωτοπόρου κοινότητας του Βοσπόρου και συγκεκριμένα 64 από τα 67 βακούφια μας, έχουν υγιείς και δημοκρατικές διοικήσεις. Έκτοτε νέοι ομογενείς, αλλά και γυναίκες άρχισαν να στελεχώνουν τις διοικήσεις των κοινοτήτων μας, ενώ οι εύρωστες κοινότητες δείχνουν αλληλέγγυες προς τις φτωχότερες και συμβάλλουν στην χορήγηση υποτροφιών σε οικονομικά ασθενείς ομογενείς φοιτητές των πανεπιστημίων. Στο ίδιο μήκος κύματος, όλο και περισσότεροι παλαιοί Κωνσταντινουπολίτες, Ελλαδίτες και Έλληνες του εξωτερικού, εγκαθίστανται στην Πόλη και εμπλέκονται στις δραστηριότητες της Ρωμιοσύνης, δίδοντας ελπίδα και αισιοδοξία στην συρρικνωμένη πληθυσμιακά Ομογένεια.

Μιλώντας σε ημερίδα με θέμα «Δυνατότητες και προοπτικές στη νέα δεκαετία» στις αρχές του 2010, ο Λάκης Βίγκας παρουσίασε τους άξονες, στους οποίους πρέπει να κινείται η Ομογένεια. Είπε χαρακτηριστικά μεταξύ άλλων: «…Με συλλογικό συναίσθημα και συμπορευόμενοι θα μπορέσουμε ν’ αυξήσουμε την παρουσία μας, λαμβάνοντας θέση και γι’ άλλα ευρύτερα θέματα της κοινωνίας στην οποία ζούμε και στην οποία βλέπουμε το μέλλον μας. Είναι καθήκον μας ως ενεργοί πολίτες, να μην μένουμε αμέτοχοι στα ευρύτερα κοινωνικά προβλήματα, που απασχολούν αυτή την χώρα περιορίζοντας την αντίληψη μας στα αμιγώς ομογενειακά μας θέματα. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και η ανάγκη για προσέγγιση και μεγαλύτερη επικοινωνία με τις άλλες κοινότητες».
Συνεπώς, ως άνθρωπος που δεν περιορίζεται στα λόγια, ο Λάκης Βίγκας προχώρησε προς την κατεύθυνση της δυναμικής εμπλοκής του στα θέματα που απασχολούν την ευρύτερη κοινωνία. Έχοντας ξεκινήσει ταπεινά από αμιγώς ομογενειακά σωματεία, όπως το ΕΡΘΟ, του Μορφωτικού και Καλλιτεχνικού Συλλόγου Φερίκιοϊ, τον Σύνδεσμο Αποφοίτων Ζωγραφείου και τα κοινοτικά του Βοσπόρου, ανέπτυξε σταδιακά ευρεία δράση και δημιούργησε σχέσεις αλληλοεκτίμησης και συνεργασίας με τους μουσουλμάνους και μη μουσουλμάνους συμπατριώτες του, με αποτέλεσμα να λάβει ψήφο εμπιστοσύνης και να εκλεγεί το 2008 και στη συνέχεια να επανεκλεγεί πρόσφατα εκπρόσωπος του συνόλου των 165 μη μουσουλμανικών βακουφίων της Τουρκίας στο Συμβούλιο της Γενικής Διεύθυνσης Βακουφίων. Ως αιρετό μέλος του συμβουλίου αυτού συμβάλλει ενεργά στην καθιέρωση ενός κλίματος συνεργασίας μεταξύ τις άλλοτε σκληρής και αντιμειονοτικής Γενικής Διεύθυνσης Βακουφίων και των μη μουσουλμανικών διαχειριστικών επιτροπών. Συμβάλλει στην χαλάρωση του νομικού καθεστώτος των βακουφίων του 1936 και βεβαίως στην επιστροφή ακινήτων, όχι μόνο της Ομογένειας αλλά όλων των μη μουσουλμανικών κοινοτήτων.

Μέσα σε αυτό το πνεύμα του ανοίγματος προς τις άλλες κοινωνίες και κοινότητες, καθοριστικός ήταν επίσης ο ρόλος του στην συμμετοχή της Πολίτικης Ρωμιοσύνης, στις εκδηλώσεις στο πλαίσιο των προγραμμάτων και πρωτοβουλιών του Οργανισμού Κωνσταντινούπολη 2010, Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης, παρουσιάζοντας τους Ρωμιούς αρχιτέκτονες της Πόλης, στην περίοδο του εκδυτικισμού. Με τις εκδηλώσεις αυτές υπογραμμίστηκε περίτρανα η μακρόχρονη παρουσία, η πολύτιμη συμβολή και το ιστορικό βάρος της ελληνορθόδοξης κοινότητας στο πολυπολιτισμικό παρελθόν και παρόν της Κωνσταντινούπολης.
Στο μεταξύ, σε συνέντευξη που παραχώρησε στον αγαπητό φίλο της Ρωμιοσύνης Θεσσαλονικιό δικηγόρο Δημήτριο Τόλιο και η οποία εμφανίστηκε στην έγκριτη εφημερίδα μας «Ανατολή», ο Λάκης Βίγκας αναφέρθηκε σε ένα άλλο μεγάλο επίτευγμα των Ρωμιών, την ίδρυση το 2010 και λειτουργία του Συνδέσμου Υποστήριξης Ρωμέϊκων Κοινοτικών Ιδρυμάτων της Πόλης, το γνωστό ΣΥΡΚΙ, του οποίου διατελεί και πρόεδρος. Στην συνέντευξη αυτή ο Λάκης Βίγκας επισημαίνει: «Προσπαθώ με όλες μου τις ταπεινές δυνάμεις να δημιουργήσω μια συλλογική διοίκηση, διότι σε μια μοντέρνα κοινωνία δεν μπορούν ένας ή δύο να κρατούν πάντοτε τα ηνία. Μερικοί άνθρωποι βγαίνουν μπροστά κατά διαστήματα, αλλά γι' αυτό θα πρέπει να υπάρχει μια δομή, μια βάση πιο μεγαλύτερη. Να έχεις αποφάσεις στρατηγικές, με οράματα, να προσδιορίζονται από μια ομάδα ανθρώπων και αυτό προσπαθούμε τώρα να δημιουργήσουμε με τον νέο σύνδεσμο που ιδρύσαμε. Να μπορέσουμε σε ένα-δύο χρόνια να περάσουμε στις συνειδήσεις των ανθρώπων μας ότι είμαστε ένας συντονιστικός φορέας που μπορούν να συμβουλεύονται να ζητούν συμπαράστασή, να ρωτούν. Βεβαίως και ο σύνδεσμος να είναι στη θέση να ανταποκρίνεται σε όλα αυτά».

Πέραν του συντονισμού των ελληνορθόδοξων φορέων της Πόλης, ο Λάκης Βίγκας δίνει ιδιαίτερο βάρος στην συνέργεια και τον συντονισμό με τα απανταχού σωματεία της Ρωμιοσύνης. Υπό το φως αυτής της επιδίωξης πρέπει να εκτιμηθεί και η αγαστή συνεργασία του με τα πολιτικά σωματεία του εξωτερικού και κυρίως με το δευτεροβάθμιο όργανο τους την Οικουμενική Ομοσπονδία Κωνσταντινουπολιτών. Αναφορικά με τη συνεργασία του με την Οι.Ομ.Κω. ο Λάκης Βίγκας τοποθετείται με τον ακόλουθο τρόπο στην σημαντική συνέντευξή του στην «Ανατολή»: «Θέλω να κάνω ιδιαίτερη αναφορά στην Οι.Ομ.Κω. και στον πρόεδρο της Νίκο Ουζούνογλου, οι οποίοι πραγματικά ακούραστα εργάζονται για το μέλλον της Ρωμέϊκης κοινότητας στην Πόλη και της Ρωμέϊκης κοινότητας του εξωτερικού, με απτά αποτελέσματα και πολύ συγκεκριμένη στρατηγική, με μεγάλο κύρος και ευθύνη. Έρχονται συχνά στην Πόλη και επισκέπτονται την εκκλησιαστική ηγεσία, τους πολιτικούς και κοινωνικούς φορείς μας, δημιούργησαν μία μεγάλη θετική ενέργεια μέσα στην εξέλιξη της κοινότητάς μας».
Και το παρακάτω το θέτω σαν μελλοντική δράση, λέει λοιπόν ο κ. Βίγκας «…το επόμενο συνέδριο νομίζω ότι θα γίνει απ’ αυτή τη μεγάλη οικογένεια των Ρωμιών της Πόλης».

Άφησα στο τέλος την ειδική σχέση του Λάκη Βίγκα με το Οικουμενικό Πατριαρχείο και ιδίως με τον πεφωτισμένο και χαρισματικό Πατριάρχη μας κ.κ. Βαρθολομαίο. Ο Λάκης Βίγκας ως γνήσιο παιδί της Βασιλεύουσας, είναι βαθιά αφοσιωμένος στη Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία, την οποία υπηρετεί ακούραστα και με μεγάλη ευλάβεια.
Η εκτίμηση της Εκκλησίας για τις άοκνες προσπάθειες και την πολυσχιδή δράση του υπέρ του Πατριαρχικού θεσμού και του ποιμνίου του, αντανακλάται στην απονομή του οφφικίου του Άρχοντος Μεγάλου Χαρτοφύλακα του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Το οφφίκιο αυτό του το προχείρησε ο Παναγιότατος στις 25 Μαρτίου 2011, χαρακτηρίζοντας τον Λάκη Βίγκα ως «άνθρωπο αλτρουισμού, προσφοράς και θυσίας μέχρι αυτοθυσίας, ως και άνθρωπος αρχών και ασυμβίβαστος ιδεολόγος. Το πάθος σου είναι η Ρωμιοσύνη της Πόλεως, εις την υπηρεσία της οποίας έταξες εαυτόν, εις βάρος πολλάκις της εργασίας σου, της οικογένειας σου, της απολαύσεως σου, των προσωπικών σου συμφερόντων, ενίοτε δε βαλλόμενος και συκοφαντούμενος, όμως συνεχίζεις απτόητος, πράγμα το οποίο σε καθιέρωσε εις την συνείδησην των πολλών ως επίλεκτον μέλος και μπροστάρης της Ομογένειας».
Κλείνοντας την παρέμβαση αυτή επιτρέψτε μου να καταγράψω την απάντηση που έδωσε σε ερώτηση του Δημήτριου Τόλιου στην ανωτέρω συνέντευξη, αν στα ταξίδια του στην Άγκυρα και στο εξωτερικό γυρνά καμιά φορά πίσω του, για να δει μήπως τον παρακολουθεί κανένας ή αν φοβάται καμιά φορά. Ο Λάκης Βίγκας απάντησε ανεπιτήδευτα και ξεκάθαρα: «Φοβάμαι μόνο τον Θεό».

Συγχαίρω λοιπόν την Οι.Ομ.Κω. για την πρωτοβουλία της να τιμήσει σήμερα τον λαμπρό συμπολίτη μας, που μάς κάνει όλους εξαιρετικά υπερήφανους και ενισχύει την πεποίθηση μας, ότι ως Πολίτες Ρωμιοί έχουμε πλέον περάσει το στάδιο του επαναπατρισμού της ελπίδας και οδεύουμε σταθερά στην εμπέδωση και ανάπτυξη ενός καλύτερου αύριο στην Βασιλεύουσα για την πολυαγαπημένη μας Ρωμιοσύνη, θεματοφύλακα μιας τεράστιας πολιτιστικής κληρονομιάς και ηγέτιδας του Οικουμενικού Ελληνισμού.
Με τον επαναπατρισμό της ελπίδας θέλουμε να πιστεύουμε ότι το εφιαλτικό παρελθόν της στράτευσης των 20 ηλικιών, του καταστροφικού Φόρου Περιουσίας, των Σεπτεμβριανών, των Απελάσεων, των ανθελληνικών και αντιμειονοτικών εκστρατειών σε βάρος των Ελλήνων της Πόλης, της Ίμβρου και Τενέδου, έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί επιτρέποντας στους ομογενείς μας, όπως ο κ. Λάκης Βίγκας και η οικογένεια του να έχουν την δυνατότητα ως ισότιμοι πολίτες ν’ αναπτύσσουν ελεύθερα και άφοβα τις δράσεις τους, διατηρώντας την ιδιαίτερη ταυτότητα τους, που άλλωστε είναι συνυφασμένη με την ιστορία και το γίγνεσθαι του πολυπολιτισμικού ιστού της Κωνσταντινούπολης. Ευχαριστώ πολύ.