Πέμπτη 21 Ιουνίου 2012

ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑ ΤΗΣ «ΑΝΑΤΟΛΗΣ» ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΙΝΔΥΝΟ ΝΑ ΜΕΤΑΤΡΑΠΕΙ Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ ΣΕ ΤΖΑΜΙ

Τον τελευταίο καιρό έχουν αυξηθεί τα δημοσιεύματα στον τουρκικό τύπο, τα οποία καλούν την κυβέρνηση να μετατρέψει την Αγία Σοφία της Κωνσταντινούπολης σε τζαμί.

Να υπενθυμίσουμε ότι προ ημερών, στην επέτειο της Άλωσης, μερικές χιλιάδες οπαδών ενός ισλαμιστικού κόμματος, συγκεντρώθηκαν στον προαύλιο χώρο της Αγίας Σοφίας και τέλεσαν μουσουλμανική τελετουργία (ναμάζ). Οι διοργανωτές απευθυνόμενοι στο πλήθος διακήρυξαν ότι δεν θα ησυχάσει η συνείδηση τους, εάν δεν γίνει ξανά τζαμί η Αγία Σοφία, όπως όρισε στην διαθήκη του ο πορθητής Σουλτάνος Μεχμέτ.
Σύμφωνα με ορισμένους πολιτικούς αναλυτές, οι κινήσεις αυτές δεν είναι άσχετες με τις προθέσεις του κυβερνητικού κόμματος και του πρωθυπουργού Ερντογάν, να εκμεταλλευτεί για πολιτικούς σκοπούς, το αίτημα φανατικών μουσουλμάνων, να γίνει τζαμί η Αγία Σοφία.
Ο πρωθυπουργός Ερντογάν και το κόμμα του «Δικαιοσύνη και Πρόοδος», που έχουν «βάλει τα γυαλιά» στους ακραίους νεοφιλελεύθερους πολιτικούς του κόσμου, με την οικονομική πολιτική που ακολουθούν, ταυτόχρονα επιδεικνύουν ιδιαίτερο ζήλο για να επιβεβαιώσουν την προσήλωση τους στο Ισλάμ, με σχηματικές – συμβολικές κινήσεις. Έτσι, εκτός από την ανακίνηση του θέματος της Αγίας Σοφίας, ο κ. Ερντογάν γνωστοποίησε την πρόθεση της κυβέρνησης να κτίσει ένα τεραστίων διαστάσεων τζαμί στον ψηλότερο λόφο της Κωνσταντινούπολης (λόφος Τσάμλιτζα), με σκοπό να φαίνεται απ’ όλη την Πόλη και να αποτελέσει το νέο σύμβολο της..!
Τα παραπάνω μπορεί να εκπλήσσουν κάποιους, όχι όμως και τους τακτικούς αναγνώστες της «Ανατολής». Διότι στο τεύχος Οκτωβρίου 2011 (αρ. τεύχους 98), είχαμε αναφερθεί στον κίνδυνο που διατρέχει η Αγία Σοφία της Πόλης να μετατραπεί σε τζαμί, με αφορμή την μετατροπή σε τζαμί της Αγίας Σοφίας της Νίκαιας.
Η είδηση αυτή, δηλαδή η μετατροπή της Αγίας Σοφίας της Νίκαιας σε τζαμί είχε δημοσιοποιηθεί από αρκετά ελληνικά μέσα ενημέρωσης, αλλά μόνο η «Ανατολή» βασιζόμενη σε συγκεκριμένα στοιχεία έγραψε ότι ανοίγει ο δρόμος για μετατροπή της Αγίας Σοφίας της Πόλης, σε τζαμί.
Οι εξελίξεις που ακολούθησαν επιβεβαιώνουν την εκτίμηση που είχαμε κάνει σε εκείνο το δημοσίευμα. Η αδράνεια της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας και ειδικότερα των φορέων που είναι επιφορτισμένοι με την διατήρηση της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, φέρνουν πιο κοντά νέες δυσάρεστες εξελίξεις.
Παρακάτω αναδημοσιεύουμε από την «Ανατολή» το σχετικό άρθρο.

ΑΝΟΙΓΕΙ Ο ΔΡΟΜΟΣ ΓΙΑ ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ ΣΕ ΤΖΑΜΙ

(Το παρακάτω άρθρο δημοσιεύτηκε τον Οκτώβριο 2011, στην «Ανατολή»)

Όπως ήδη έχει πάρει δημοσιότητα στα μέσα ενημέρωσης της Τουρκίας και της Ελλάδας, ο ιστορικός βυζαντινός ναός της Αγίας Σοφίας στην Νίκαια Βιθυνίας, μετατράπηκε σε τζαμί. Ο ναός, έχει ιδιαίτερη ιστορική αξία, αφού είναι γνωστό ότι εκεί συγκλήθηκε η έβδομη Οικουμενική Σύνοδος. Μετά την άλωση της Νίκαιας από τους Οθωμανούς, ο ναός το 1331 μετατράπηκε σε τζαμί και λειτούργησε ως μουσουλμανικό τέμενος μέχρι την δεκαετία του 1920. Μετά την ίδρυση του κράτους της σύγχρονης Τουρκίας, χαρακτηρίστηκε μουσείο.
Σύμφωνα με τα δημοσιεύματα του τύπου, η απόφαση για να παραδοθεί εκ νέου στην λατρεία της μουσουλμανικής θρησκείας η Αγία Σοφία, ανήκει στην Γενική Διεύθυνση Βακουφίων, η οποία έχει την κυριότητα του ναού κι έγινε με την συγκατάθεση της Διεύθυνσης Θρησκευτικών Υποθέσεων, η οποία ουσιαστικά είναι η ανώτατη κρατική αρχή της μουσουλμανικής θρησκείας, στην Τουρκία.
Ο Γεν. Διευθυντής της Γενικής Διεύθυνσης Βακουφίων κ. Adnan Ertem, μετά την θρησκευτική τελετή που έγινε στην Αγία Σοφία, κατά την εορτή της θυσίας των μουσουλμάνων και στην οποία παραβρέθηκε αυτοπροσώπως δήλωσε στους δημοσιογράφους, μεταξύ άλλων τα εξής:
«…Αυτό το κτίριο οικοδομήθηκε ως τόπος λατρείας. Επιθυμία μου ήταν να συνεχίσει η λειτουργία του ως τόπος λατρείας. Το γνωρίζω ότι αυτό επιθυμούν όλες οι ψυχές. Το έχω τονίσει και σε προηγούμενες δηλώσεις μου, ότι αυτό το κτίριο ποτέ δεν λειτούργησε ως μουσείο. Γι’ αυτό σκέπτομαι ότι δεν είναι ορθές οι απόψεις που υποστηρίζουν ότι θα πρέπει να είναι μουσείο και να μην λειτουργήσει ως τόπος λατρείας…»
Όμως η ιστοσελίδα του Υπουργείου Πολιτισμού της Τουρκίας αναφέρει την Αγία Σοφία της Νίκαιας ως μουσείο και ουσιαστικά διαψεύδει τόσο τον Γ. Διευθυντή της Γεν. Διεύθυνσης Βακουφίων, όσο και τον Αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Μπουλέντ Αρίντς, που έκανε παρόμοιες δηλώσεις.

ΑΠΕΙΛΗ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ

Ο Γεν. Διευθυντής της Γενικής Διεύθυνσης Βακουφίων κ. Adnan Ertem στις δηλώσεις του είπε και τα εξής: «Σύμφωνα με το άρθρο 1 του νόμου για ενοικίαση ακινήτων, «οι τόποι λατρείας δεν ενοικιάζονται και εκτός από θρησκευτική λατρεία δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν γι’ άλλο σκοπό». Το κύριο καθήκον της Γενικής Διεύθυνσης Βακουφίων είναι να πραγματοποιεί ακέραια την επιθυμία που εκφράζουν στο δωρητήριο (βακούφι) οι δωρητές. Τόσο στο δωρητήριο όσο και στο κτηματολόγιο η Αγία Σοφία (Νίκαιας) καταγράφεται ως τζαμί…»
Το γεγονός ότι η Αγία Σοφία Κωνσταντινούπολης σύμφωνα με τα επίσημα αρχεία της Τουρκίας, είναι δωρεάν του Πορθητή Μωάμεθ και στο δωρητήριο αναφέρεται ότι προορίζεται να χρησιμοποιηθεί ως τζαμί, δημιουργεί σοβαρό προβληματισμό εάν η κυβέρνηση του κ. Ερντογάν με την Αγία Σοφία Νίκαιας κάνει «πρόβα τζενεράλ» για το επόμενο βήμα.
Άλλωστε στον φιλοϊσλαμικό τύπο της Τουρκίας, υπενθυμίζεται ότι η μετατροπή της Αγίας Σοφίας Κωνσταντινούπολης από τζαμί σε μουσείο έγινε με υπουργική απόφαση η οποία ποτέ δεν δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα της κυβερνήσεως.

ΤΟ «ΔΙΚΑΙΟ ΕΚΠΟΡΘΗΣΗΣ»

Το δρόμο προς αυτή την κατεύθυνση στρώνουν και οι δηλώσεις του Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης κ. Μπουλέντ Αρίντς, ο οποίος είναι πολιτικός προϊστάμενος της Γενικής Διεύθυνση Βακουφίων. Ο κ. Αρίντς είπε:
«…Είναι πολύ σημαντικό γεγονός ότι ένας τόπος λατρείας, ο οποίος στα αρχεία είναι καταγεγραμμένος ως τζαμί, μετά την ολοκλήρωση της ανακαίνισης του λειτουργεί ξανά ως τόπος λατρείας. Είθε, εάν υπάρχουν και άλλοι παρόμοιοι χώροι, να τους αποδώσουμε στην θρησκευτική λατρεία. Αυτό είναι το καθήκον μας. Είτε το ονομάσουμε Ορχάν τζαμί (σ.σ. από το όνομα του κατακτητή της Νίκαιας), είτε όπως ονομάζεται από τον λαό Αγιασόφια τζαμί, ποια είναι η θέση του (κτιρίου) μέσα στην ιστορία; Από πολύ παλιά αρχεία είναι γνωστό ότι το 787, δηλαδή 7 αιώνες πριν την ίδρυση του Οθωμανικού κράτους, εδώ ήταν εκκλησία. Ναι, τότε υπήρχαν Χριστιανοί κι εδώ ήταν εκκλησία. Το 1330 – 1331 ο μεγάλος χάνος Ορχάν εκπορθεί την Προύσσα και την Νίκαια. Τότε υπήρχε αυτό που λέγεται «δίκαιο εκπόρθησης». Η εκκλησία μετατρέπεται σε τζαμί και ο Ορχάν γκαζή το δωρίζει στο ίδρυμα (βακούφι) του για να προσκυνούν εδώ επί χιλιάδες χρόνια οι μουσουλμάνοι. Από τότε έχουν περάσει 680 – 700 χρόνια. Άρα πάνε 700 χρόνια αφότου ο Ορχάν γκαζή πήρε την Νίκαια και μετέτρεψε τον χώρο σε τζαμί. (...)
Το ίδρυμα (βακούφι) του Ορχάν γκαζή βρίσκεται στα χέρια της Γενικής Διεύθυνσης Βακουφίων. Ο Ορχάν γκαζή λέει, αυτό το κτίριο το δώρισα και το αφιέρωσα ως τζαμί. Δεν είναι δυνατό να αποχαρακτηριστεί από τζαμί. Εάν αποχαρακτηριστεί, ο Θεός να φυλάξει υπάρχει μία κατάρα που δεν θέλω να την επαναλάβω. Διότι στα βακούφια υπάρχει μία ευχή και μία κατάρα. Οι ευχές πάνε στον δωρητή, όμως για όποιον εκτρέψει το δωρηθέν από τον σκοπό που δωρήθηκε υπάρχει μία κατάρα που λέει, η κατάρα των αγγέλων του Θεού και όλων των ανθρώπων να πέσει σε αυτούς που πρόδωσαν τον σκοπό του δωρητή. (…) Για όποιο σκοπό δωρήθηκε μόνο γι΄ αυτόν μπορεί να χρησιμοποιηθεί».
Οι παραπάνω δηλώσεις δεν αφήνουν περιθώρια αμφιβολιών για το πώς βλέπουν οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι της Τουρκίας τα ζητήματα αυτά.
Σχετικά με το θέμα ο Πρόεδρος της Κοινότητας Νεοχωρίου και εκπρόσωπος των μη μουσουλμανικών μειονοτήτων στο Ανώτατο Συμβούλιο της Γενικής Διεύθυνσης Βακουφίων κ. Παντελής (Λάκης) Βίγκας, απαντώντας σε ερώτηση της εφημερίδας Real News, για την μετατροπή σε τζαμί της Αγίας Σοφίας στη Νίκαια, είπε τα εξής:
«Αγγίζει όλους τους χριστιανούς. Πρόκειται για ένα μνημείο μεγάλης θρησκευτικής εμβέλειας, του οποίου η διαχρονική παρουσία τεκμηριώνει την πολυπολιτισμική διάσταση του τόπου. Καλό θα ήταν τέτοιου είδους μνημεία να μη χρησιμοποιούνται με τρόπο που να προκαλούν τις θρησκευτικές συνειδήσεις. Θα μπορούσε να αξιοποιηθεί – όπως τόσα άλλα χριστιανικά μνημεία – ως μουσείο».
Να υπενθυμίσουμε ότι είχε προκαλέσει ιδιαίτερη εντύπωση όταν πριν από λίγους μήνες, ο Οικουμ. Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος είχε λειτουργήσει τον ναό της Παναγίας στα Αλάτσατα, μία εκκλησία η οποία μετά το 1922, μετατράπηκε σε τζαμί. Φαίνεται ότι το τζαμί / πρώην εκκλησία, δεν διέπεται από το «δίκαιο της εκπόρθησης».

Γρηγόρης Κεσίσογλου